|
||||||||
Rainford Hugh aka Lee “Scratch” Perry, ook bekend als (frontman van) The Upsetter en Pipecock Jackson (Kendal, Jamaica 20/03/1936) is een reggae-muzikant, zanger en producer. Zijn muzikale loopbaan begon eind jaren ‘50 bij Studio One van Sir Coxsone Dodd waar hij werkte als manusje-van-alles en later als producer. Na zijn vertrek bij Coxsone en, na een korte periode bij Joe Gibbs, begon hij voor zichzelf. Aanvankelijk nam hij in diverse studio's platen op met een grote verscheidenheid aan artiesten, onder wie Bob Marley, begeleid door The Upsetters. Op bas en drums speelden de gebroeders Barrett, die Perry later weer verruilden voor The Wailers van Bob Marley. In 1973 bouwde hij in de tuin van zijn huis in Kingston zijn eigen studio The Black Ark, waar zijn genie tot volle ontwikkeling kwam. In de Ark nam hij in 1976 ‘Heart of the Congos’ op, volgens sommigen een van de beste reggaeplaten aller tijden. Andere legendarische lp's uit The Black Ark studio zijn Junior Murvin’s ‘Police & Thieves’ [1976], Max Romeo's ‘War ina Babylon’ [1976] en The Heptones' ‘Party Time’ [1977], maar de bulk van de productie bestond uit (maxi)singles. De meeste zijn inmiddels verschenen op cd-compilaties. Letterlijk iedereen die iets voorstelt in de reggaegeschiedenis, heeft op zeker moment met Perry gewerkt. Het totaalaantal producties loopt in de vele honderden, verspreid over een enorme verscheidenheid aan labels. Tot overmaat van ramp verscheen ook een hele rij releases waar wel de naam Perry/Upsetter/Scratch/Black Ark op staat, maar die daar weinig tot niets mee te maken hebben, zoals het beruchte ‘Black Ark In Dub’. Het typische Ark-geluid bereikte Perry door het op elkaar stapelen van tracks, waarbij de ontstane ruis een geheel eigen rol ging spelen. Hij gebruikte daarvoor een TEAC 4-track recorder, plus de befaamde Echoplex en een Mutronphaser. De platen kregen extra gekte door het gebruik van afwijkende percussie als gebroken glas en vreemde voorwerpen als lege toiletrollen (het “koeiengeloei” op ‘Heart Of The Congos’ [1977]). Perry was bovendien de eerste die op een reggaeplaat een drumcomputer gebruikte. Perry is vanaf het begin van zijn carrière actief als zanger, in 1968 scoorde hij zijn eerste hit met “People Funny Boy”, gericht tegen Gibbs. Een hoogtepunt in de reggaegeschiedenis is zijn in de Ark opgenomen lp ‘Roast Fish, Corn Bread And Collieweed’. Verder stond hij met platen als ‘Blackboard Jungle’ (in samenwerking met King Tubby) aan de basis van het dubgenre. Het rum- en cannabisgebruik, te weinig nachtrust en zijn vrouw die er met een zanger vandoor ging, werden hem eind jaren ‘70 te veel. Hij vertoonde vreemd gedrag zoals met een stift alle wanden van de Black Ark Studio vol te schrijven met Bijbelteksten en de overgebleven ruimte met kruisen op te vullen. De studio brandde in 1980 af. Het gerucht ging dat Perry de boel zelf in brand zou hebben gestoken, maar dit is niet bewezen. Perry belandde in A’dam en kwam in contact met de makers van het VPRO-radioprogramma Black Star Liner, met wie hij de lp ‘Return Of Pipecock Jackson’ opnam. Vervolgens vertrok hij naar Londen, waar hij met Adrian Sherwood een aantal albums heeft gemaakt. In 2010 verscheen het album ‘Revelation’. Op dit album werd Perry bijgestaan door o.a. George Clinton en Keith Richards. Tegenwoordig woont Scratch alweer een aantal jaren in Zwitserland en heeft hij een Zwitserse vrouw die tevens zijn zaken regelt. Perry is nog steeds actief, er zijn in de loop der jaren heel wat werken uitgekomen, waaronder het bekroonde ‘Jamaican E.T’. Hij neemt nog steeds platen op en toert met zijn Zwitserse begeleidingsband The White Belly Rats, genoemd naar een Perry-track uit de Ark. Zijn zoon Omar is in de voetsporen van zijn vader getreden en treedt tegenwoordig ook op. Direct na een tournee door de VS, twee jaar geleden, nam Lee "Scratch" Perry 12 nieuwe tracks op in Negril die gemixt werd door Spacewave. De groep die hem begeleidde was Speak Easy. Larry McDonald deed de percussie. Het vrouwelijke trio Dames Brown en de Groovematist zongen de achtergrondharmonieën. ‘Rootz Reggae Dub’ werd recent uitgebracht bij Megawave. Als promo zijn dit jaar al eerder de video "Sun Is Shining (Over You)" en op de radio "Evil Man Loose In The World" uitgebracht. In zijn nummers kanaliseert Perry zijn commentaren over spiritualiteit, goed en kwaad, en de toestand van de mensheid. Wat hij voortdurend mompelt is niet altijd verstaanbaar, maar de titels zijn veelzeggend en de groove brengt je snel in de juiste stemming. Ik vermeld de nummers die me verder bijgebleven zijn: “Stir It Up (in the Pot)”, “Some Day Play, Right Now Stay”, (omdat ik erbij had willen zijn) “Punky Reggae Party”, (de vreemde reggae eend) “When Will The War Be Over”, het dromerige “You All Know What To Do”, “Stop Killing Your Brothers Down” en “Rewind”. Zonder twijfel is Lee "Scratch" Perry de bekendste en meest charismatische van alle Jamaicaanse platenproducenten. Hij is een legende van reggae en dub en zijn verhaal is onlosmakelijk verbonden met dat van de ontwikkeling van Jamaicaanse muziek. Hoe hij annoo 2019 nog altijd klinkt ontdek je op ‘Rootz Reggae Dub’. Eric Schuurmans
Album track list: Album line-up: Discography Lee “Scratch” Perry: |
||||||||
|
||||||||
 (2).jpg)
.jpg)
